11 mai 2005

2,5 milhons d’euròs ! Nonmàs ?

2,5 milhons d’euròs, quò es çò que vai costar au ministeri de la cultura la restauracion de las colonas de Burèna. Rapelatz-vos, quelas colanas que fagueren tan platussar i’ a vint ans jà, a lor creacion, a Paris, vos en sovenetz, òc ? E ben fau desjà las petaçar. E quò es pas donat l’afar, màs fau çò que fau e ren es tròp breu per nòstra granda capitala, miladius.
A ! Auvisse desjà los mausengiers que vesen dins ma critica l’ataca d’un passeista reaccionari e embarrat dins un populisma daus mai estrechs. Que nani ! Sei plan content que la cultura aguessa una plaça importanta dins nòstra vita de chasda jorn. La creacion es una de la marcas las mai fòrtas de nòstra umanitat. Sens ela siriám de las babòias, daus necis, daus baboiers sens arma pariers a de las bestias dont la sola ambicion seriá de se nuirir, de se lojar e de se reproduir. De segur tot Estat responsable se deu d’investir dins la cultura.
Màs perqué fau totjorn que la prioritat siá facha a la cultura parisenca o d’enquera mai luenh. Dise pas que ne’n fauguessa pas, màs per lo moment la chausida se fai totjorn d’un biais centralista e mespresenta per las culturas autochtònas de França. Lo festenau de Sarlat, lo mai vielh e de segur lo mai lusent per sa qualitat, laissa paguna plaça a la creacion occitana. Las exposicions dins las galarias subvencionadas presenten subretot d’artistas estampiats internacionaus e quand s’agis d’artistas a l’identitat marcada son fòrça forçàda de creators venguts d’autra mar.
Descrubrir l’autre es una chausa importanta, se fretar a la diferença es una idea prigonda e formatriça, màs n’autres dins tot quò qui, de que sem ? Ont’es nòstra plaça ? N’avem pas aqui, dins nòstra cultura, una maniera de pensar lo monde ? Avem pus dins nòstra identitat milenari la fòrça e l’invencion de perpausar au monde un faiçon d’imaginar l’avenidor ? Lo país qu’a vusd naisser los trobadors seriá devengut una font sechada ?
Tot pariers « l’escòla de Rodez », sos artistas plasticians e sos subremerchats de l’arts existissen plan. Uzesta e son genièc Lubat es una plaça mondiala de la creacion contemporenenca. Tolosa e Marselha graça aus Fabulous o a Massilia son de laboratòris dau folclòra de doman. La cultura occitana es pas una cultura regionala, pas mai que la cultura francesa a l’echala de la planeta, es una cultura dau monde.
Laidonc perqué tan d’ostracisma ? Fau creire que lo mitan culturau frances a pas enquera fach sa revolucion contrarament aus espanhòus o aus autres vesins europeéncs. E si quò es vrai que 2,5 milhons d’euròs fan mestier per petaçar la las colonas de Burèna, me sembla que farián pas mau mestier a la cultura occitana tanpauc.