11 février 2005

La cultura quò serv de ren !

La cultura quò còsta mai que quò rapòrta ! L’occitan quo es ‘chabat, acabat, finit ! Tot quò qui serv de ren , quo es dau mens çò que pòt s’auvir daus uns còps d’aqui d’alai.
Màs en quela periòda de Carnaval, laissatz me vos contar una istòria arribada pas luenh d’aquò, dins la brava citat de Bazàs, en sud Gironda. Dins queu brave canton, i aviá una raça de vacha, la bazadesa, qui maugrat sa charn plan savorosa en charbonada era en fàsa de disparicion. Ne’n demorava màs una vintenada enquera viuas. Màs qu’era se’n comptar sus una punhada de passionats per lor lenga, per lor cultura e lor país. Un jorn se son recordats qu’a la sason de Carnaval, i aviá agut de tots temps a Bazas, coma un pauc pertot dins lo sud de França, la ceremonia dau « Buòu Gras ». Qu’an tornat surtir las vachas dins la charrera, lors banas totas fluridas, e la musica per acompanhament..
Uei la raça Bazadesa es sauvada e sa charn es resputada dins tot lo país. Laidonc, a partir d’una pratica tradicionala originala reinventada, daus paisans an pogut graça a la coneissança de lor cultura tornar lançar una economia agricòla en via e disparicion.

E se una de las solucions era aqui : Petaçon contre « Mister Mc Do », David contre Gòliat. La cultura nòstra en plaça de l’aculturacion anonciada e vòuguda per los grands TRUSTS internacionaus. La creacion locala en faça de la desertificacion mondiala.
Coma una maijon, l’avenidor se pòt pas bastir sus ren ? Las nòstras raiçs son nonmàs los utils qui doman, emb l’ajuda d’autras fonts d’inspiracions, deven nos permetre d’inventar un futur per nos enfants. E nòstra lenga, nascuda e prestida dins queu país, deu èsser lo mèstre d’òbra qui inventa e pensa lo monde tau coma lo volen imaginar.

Fin finala, sei pas segur que la cultura còste mai char e que rapòrte tan pauc. E per çò qu’es de la lenga d’òc, fau benleu un pauc drubir los uelhs e se render compte qu’es un daus gatges indispensables per bastir un futur a nòstre país.